Rusya–Ukrayna savaşı üç yılı aşkın süredir devam ederken, Ukrayna askeri istihbaratı, Rusya’nın Ermenistan’daki askeri varlığını artırdığını ve güçlendirdiğini ileri sürdü.

Euronews haber sitesinin haberine göre, Ukrayna askeri istihbarat örgütü HUR, bir belge yayınlayarak Rusya ordusunun Ermenistan’daki en büyük Rus üssündeki askeri varlığını artırma emri verdiğini ileri sürdü. Söz konusu üssün Türkiye-Ermenistan sınırına da yakın olduğu ifade edildi. 

RUSYA ORDUSUNDAN “İKMAL” EMRİ

Ukrayna iki gün önce bu iddiayı dile getirdiğinde Erivan yönetimi Kiev’in iddialarını reddetmişti. 

Buna göre, Ukrayna askeri istihbaratı, 5 Temmuz’da bir açıklama yaparak Moskova’nın Güney Kafkaslar bölgesindeki nüfuzunu artırmak ve “küresel güvenlik durumunu istikrarsızlaştırmak” için Gyumri üssündeki kuvvetlerinin sayısını artırdığını bildirdi. Ermenistan Dışişleri Bakanlığı, bu iddiayı aynı gün reddetti. 

HUR, bundan günler sonra bu iddiaya dair bir belge yayınladı. Söz konusu belgede, “Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin Güney Askeri Bölgesi’ndeki güçlerin komutanından bir emrin yer aldığı, bu emrin Ermenistan’daki Rus askeri üssüne ‘ikmal’ yapılması ile ilgili olduğu” ifade edildi. 

Ukrayna askeri istihbaratının iddiasına göre, söz konusu belgede, bu “ikmalin” detayları da yer alıyordu. Buna göre, belgede, Rusya Silahlı Kuvvetleri Güney Askeri Bölgesi’nin 8, 18, 49 ve 58’inci birleşik ordularının askerleri arasından personel seçilerek Rus birliklerinin acilen “ikmal edilmesi” için bir dizi önlem bulunuyordu.

BAKÜ-MOSKOVA GERİLİMİ “ÖNCEDEN HAZIRLANMIŞ OLABİLİR”

Ukrayna makamlarının paylaştığı belge, komutanlara seçme sürecini kolaylaştırma talimatı da verildi. Belgede profesyonel uygunluk, psikolojik direnç ve savaşa hazırlık konusunda belirli kriterler ana hatlarıyla ortaya konuldu. Emirde uyuşturucu kaçakçılığına ya da uyarıcı maddelerin dağıtımına adı karışan personelin alımının yasak olduğu da ifade edildi. 

HUR’un iddiasına göre, Rus kuvvetlerinin Ermenistan’da konuşlandırılması, “Kremlin’in küresel güvenliği istikrarsızlaştırmayı amaçlayan kapsamlı stratejisinin bir parçasını” oluşturuyor. 

Moskova’nın “etnisiteler arası çatışmayı körüklemenin yanı sıra Kafkaslar’da askeri varlığını da artırdığını” savunan HUR, “Azerbaycan ve Rusya arasındaki ilişkilerin kötüleşmesinin önceden hazırlanmış olması da olası” iddiasında bulundu.

1990’LI YILLARDA KURULDU, RUSYA’NIN BÖLGEDEKİ EN BÜYÜK ÜSSÜ

Gyumri, Ermenistan’ın en büyük ikinci kenti. 100 bini aşkın nüfusu olan kent, başkent Erivan’a yaklaşık 100 kilometre, Türkiye sınırına ise 3,5 kilometre mesafede yer alıyor. Ermenistan ve Rusya, 1990’lı yıllarda burada 102’nci Askeri Üssü kurmuştu. Buradaki amaç hem Rus askerlerinin sınırı koruması hem de Azerbaycan’ın askeri bir hareketi halinde Karabağ’a takviye yapılmasıydı. 

Azerbaycan, 2023 yılında Karabağ’ın tamamında kontrolü sağlarken, Ermenistan da 2024 yılında, Rusya’nın “NATO’ya yanıtı” olduğu ifade edilen “Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü”ne (CSTO) katılımını dondurdu.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan geçen yıl yaptığı açıklamada, Rus askerlerinin Ermenistan’daki varlığında “hiçbir avantaj” görmediğini söylemiş ama Gyumri üssüne dokunulmamıştı. İki ülke 2010 yılında vardıkları anlaşma ile üssün kira süresinin 2044 yılına kadar uzatılmasında uzlaşmaya varmıştı. 

Gyumri’deki 102’nci askeri üs, Rusya’nın Güney Kafkas bölgesindeki en büyük askeri tesisi olma özelliği taşıyor ve 5 bine kadar personeli bünyesinde barındırabiliyor. Üste aynı zamanda MiG-29 savaş uçakları ile S-300 hava savunma sistemleri bulunuyor. 

Euronews’ün değerlendirmesine göre, Ermenistan Azerbaycan ve Türkiye ile ilişkileri normalleştirmeye çalışırken, Rus üssünün de artık Erivan’ın çıkarlarına hizmet etmediği düşünülüyor. 

Öte yandan, Azerbaycan’a ait bir yolcu uçağının Aralık 2024’te Rus ateşiyle düşmesi sonucu Bakü-Moskova hattında başlayan gerilim, aylar içinde hafiflemiş olsa da iki Azerbaycanlının Rusya’da gözaltında hayatını kaybetmesi gerilimin yeniden tırmanmasına yol açmıştı.

Kaynak: NTV