Napolyon ve çok uluslu askerlerden oluşan ordusu, 1812 yılında Rusya’dan çekilirken azalan erzak ve şiddetli Rus direnişiyle karşı karşıyaydı. Ancak onları bekleyen felaketin asıl büyüklüğünden henüz habersizlerdi.

300 BİN ASKERİ NE YOK ETTİ?

Rusya’dan geri çekilme sırasında, 600 bin kişilik ordunun en az yarısı, yani 300 bin kişi, dondurucu kış koşulları, açlık ve hastalıklar nedeniyle yok oldu. Henüz hakem değerlendirmesinden geçmemiş yeni bir çalışma ise, bu zayıf düşmüş birlikleri kırıp geçiren patojenleri tespit etti.

O dönemin hekimleri, ateş, baş ağrısı ve döküntülerle seyreden tifüs hastalığını belgelemişti. Ancak Paris Cite Üniversitesi’nden mikrobiyolog Remi Barbieri ve ekibi, tifüse neden olan Rickettsia prowazekii bakterisine dair hiçbir iz bulamadı.

İKİ BULAŞICI BAKTERİ

13 askere ait dişlerden antik DNA örnekleri çıkararak analiz yapan araştırmacılar, bu kişilerin paratifo hastalığına neden olan Salmonella enterica ve vücut biti yoluyla bulaşan, Borrelia recurrentis bakterisinin yol açtığı tekrarlayan ateş hastalığı taşıdıklarını ortaya koydu.

Araştırmacıların makalesinde, “Vücut bitiyle bulaşan tekrarlayan ateş her zaman ölümcül olmasa da, zaten tükenmiş durumdaki bir kişiyi ciddi şekilde zayıflatabilir” ifadelerine yer verildi.

Barbieri ve ekibi, yalnızca 13 kişiden örnek aldıkları için tifüs bakterisine rastlanmamış olmasının, bu hastalığın ordunun felaketinde hiç rol oynamadığı anlamına gelmediği konusunda uyarıyor.

TOPLU MEZARLAR İNCELENİYOR

2001 yılında Litvanya’nın Vilnius kentinde bulunan toplu mezarlarda 3 binden fazla askerin kalıntısı yer alıyor.

Diğer araştırmacılar ise, tarihsel belgelerdeki semptom tanımlarının birkaç hastalığa da uyduğunu ve tifüsün de bu hastalıklar arasında olabileceğini belirtiyor.

ÜNİFORMA VE ATLARIYLA GÖMÜLDÜ

Pek çok asker üniformalarıyla ve atlarıyla birlikte gömülmüştü. Silahların eksikliği, bu kişilerin çatışmada ölmediklerini gösteriyor.

Barbieri ve ekibi, “Napolyon ordusunu Rusya’dan geri çekilişi sırasında etkileyen salgın hastalıkların kapsamını tam olarak anlayabilmek için çok daha fazla örneğin analiz edilmesi gerekiyor,” diye yazıyor.

“Elde ettiğimiz sonuçlara göre, bu askerlerin ölümüne neden olan makul bir senaryo; yorgunluk, soğuk ve paratifo ile vücut bitiyle bulaşan tekrarlayan ateş gibi çeşitli hastalıkların birleşimi olabilir.”

Kaynak: NTV