Damper Baby: Gökdelenin Süper Kahramanı
/
Taipei 101’in 87. ve 92. katları arasında, adeta bir süper kahraman gibi asılı duran dev bir küre var. Adı mı? Resmi olarak Ayarlı Kütle Sönümleyicisi (Tuned Mass Damper), ama herkes ona sevgiyle “Damper Baby” diyor. Bu 5,5 metre çapındaki altın renkli top, tam 730 ton ağırlığında ve 16 çelik kabloyla binanın göbeğinde adeta bir hamakta sallanıyor. Ama bu sallanma, öyle sıradan bir sallanma değil; bu, binayı deprem ve tayfun rüzgârlarından koruyan bir dans!
Peki, Bu Top Nasıl İşliyor?
/
Diyelim ki Tayvan’ı 7,4 büyüklüğünde bir deprem vurdu (ki bu yakın zamanda gerçekten oldu!). Normalde böyle bir sarsıntı, gökdelenleri bir kamış gibi sallayabilir. Ama Taipei 101’in “Damper Baby”si devreye giriyor. Bu dev küre, binanın sallanma hareketine zıt bir şekilde hareket ederek, adeta bir ninja gibi dengeyi sağlıyor. Binanın sağa yatma eğilimi varsa, top sola; sola yatarsa, top sağa hareket ediyor. Bu karşı hareket, binanın salınımını %30-40 oranında azaltıyor. Üstelik bu sistem, dışarıdan enerjiye ihtiyaç duymuyor; gücünü binanın doğal hareketinden ve yerçekiminden alıyor. Sensörler de bu dansı mükemmel bir ritme oturtmak için kürenin hareketini sürekli kontrol ediyor.