İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes kapsamında hayatını kaybeden rehine ve mahkûmların cenazelerinin teslim süreci sürüyor. 

Hamas’ın elindeki 20 rehinenin tamamının serbest bırakıldığını belirten Trump, bu kişilerin iyi durumda olduğuna işaret ederek, “Büyük bir yük kalktı, ancak henüz iş bitmedi. Ölü olanlar, söz verildiği gibi teslim edilmedi. İkinci aşama şimdi başlıyor.” ifadesini kullandı.

HAMAS SİLAH BIRAKACAK MI?

Hamas’ın silah bırakıp bırakmayacağına ilişkin Trump, “Hamas silah bırakacak. Hamas’la konuştum, bana silah bırakacaklarını söylediler. Eğer bırakmazlarsa biz onları silahsızlandıracağız” dedi. 

Trump, Hamas ile görüşmelerin kendisinin adına çalışan insanlar aracılığı ile en üst düzeyde gerçekleştiğini belirtti. 

İSRAİLLİ REHİNELERİN CENAZELERİ TESLİM EDİLİYOR

Hamas’ın elinde toplam 24 rehine cenazesinin bulunduğu biliniyordu. Hamas, dün Gazze‘de ateşkes ve esir takası anlaşması kapsamında 20 sağ İsrailli esiri serbest bırakırken, 4 İsrailli rehinenin cenazesini teslim etti. 

Hamas, bu akşam 4 İsrailli rehinenin cenazesinin daha nakil işlemlerinin başlayacağını duyurdu. 

İsrail ordusu, Kızılhaç ekiplerinin rehinelerin cenazelerini almak için belirlenen noktaya doğru yola çıktığını açıkladı. 

İsrail’in yarın açılması beklenen Refah Sınır Kapısı’nı ateşkes anlaşmasındaki yükümlülüklerini yerine getirmeyi reddederek açmayacağı aktarılmış, Hamas’ın Gazze‘deki tüm ölü esirlerin cenazesini teslim edememesi bahane olarak sunulmuştu.

KIZILHAÇ: UZUN ZAMAN ALACAK

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), bugün yaptığı açıklamada, hayatını kaybeden rehinelerin teslim edilmesinin zaman alacağını belirtti. Kızılhaç, Gazze’nin enkazından bedenleri bulmanın zorluğuna dikkat çekti.

ICRC sözcüsü Christian Cardon, “Bu, hayatta olan kişilerin serbest bırakılmasından daha büyük bir zorluk. Bu çok büyük bir zorluk” dedi. Cardon, bunun günler veya haftalar sürebileceğini, cenazelerin belki de bulunamayacağını sözlerine ekledi.

İSRAİL: GAZZE’YE YAKIT VE GAZ GİRİŞİNE İZİN VERİLMEYECEK

Öte yandan İsrail, Birleşmiş Milletler’e çarşamba gününden itibaren Gazze‘ye 300 yardım tırının gireceğini açıkladı. Bu sayı anlaşılan sayısının ancak yarısına tekabül ediyor. 

İsrail ayrıca insani yardım ile ilgili özel ihtiyaçlar haricinde Gazze‘ye yakıt ve gaz girişine izin verilmeyeceğini de bildirdi. 

İSRAİL, 55 MİLYON TONLUK ENKAZ YARATTI

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) bugün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yaklaşık 55 milyon ton enkaz olduğunu ifade etti. İlk temizleme çalışmalarında enkazdan en az üç cansız bedenin çıkarıldığı bildirildi. Bu sayının artması bekleniyor.

REHİNE VE ESİRLERİN DURUMU

Ateşkes anlaşmasının bir parçası olarak Hamas dün sabah, yaşayan 20 İsrailli rehineyi Gazze‘den serbest bırakmıştı. İsrail ise karşılığında hapishanelerde tutulan 1.966 Filistinli esiri salıvermişti.

Filistinli grup Hamas, 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik “Aksa Tufanı Operasyonu”nu başlattığında 251 kişiyi rehin alarak Gazze’ye götürmüştü.

Bunların çoğu, daha sonra öldüğü doğrulanan birkaç kişi de dahil olmak üzere, daha önce yapılan iki kısa süreli ateşkes sırasında teslim edildi. Ancak Hamas, son ateşkes yürürlüğe girene kadar 47 rehineyi elinde tutmaya devam etti. 2014 yılında önceki bir çatışmada öldürülen bir İsrail askerinin naaşı da Gazze’de tutuluyordu.

GAZZE’DE ATEŞKES VE ESİR TAKASI

ABD Başkanı Donald Trump 9 Ekim’de, Mısır’da devam eden müzakerelerde İsrail ile Hamas’ın, Gazze’de ateşkes planının ilk aşamasını onayladığını duyurmuştu.

Müzakerelerin yapıldığı Mısır’da anlaşma imzalanırken İsrail hükümetinin onayıyla 10 Ekim’de anlaşma devreye girmişti.

İsrail ordusunun anlaşmada belirtildiği üzere “Sarı Hat”ta çekilmesinin ardından Gazze Şeridi’nde ateşkesin aynı gün 12.00 itibarıyla yürürlüğe girdiği açıklanmıştı.

İLK AŞAMANIN ARDINDAN GAZZE’Yİ NE BEKLİYOR?

İlk aşamanın tamamlanmasının ardından planın sonraki adımlarına ilişkin müzakereler başlayacak. Ancak bu aşamalar, ciddi anlaşmazlık potansiyeli taşıyor.

Trump’ın planı, Gazze’nin “askeri, terör ve saldırı altyapısından arındırılmasını” ve Hamas’ın silahsızlanmasını öngörüyor.

Hamas ise daha önce yalnızca bağımsız bir Filistin devleti kurulması durumunda silahsızlanmayı kabul edeceğini belirtmişti.

Plan ayrıca, geçici bir “teknokrat geçiş komisyonu”nun Gazze’yi yönetmesini ve ardından idarenin Filistin Yönetimi’ne devredilmesini öngörüyor. Hamas’ın bu süreçte herhangi bir rol üstlenmesine izin verilmeyecek.

Hamas üyelerine ise “barışçıl yaşam” taahhüdü vermeleri halinde af ya da güvenli geçiş hakkı tanınacak.

Gazze’nin yeniden inşası için “Trump Ekonomik Kalkınma Planı” kapsamında bir uzmanlar kurulu oluşturulacak.