Washington-Tahran hattında diplomasi için umut ışığı yandı. Süreç, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran‘ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e yazdığı tehditvari mektupla başlamıştı. 

Trump’ın 7 Mart’ta duyurduğu mektup, Birleşik Arap Emirlikleri aracılığıyla 12 Mart’ta Tahran’a teslim edildi. İran, mektuba yanıtını, 27 Mart’ta Umman aracılığıyla gönderdi. 

Mektup diplomasisi sonuç verdi ve iki ülke temsilcileri yarın Umman’da nükleer anlaşmayı görüşecek.

Müzakerelerin nasıl ilerleyeceği ise belirsizliğini koruyor. Amerika Birleşik Devletleri, doğrudan görüşmelerde ısrarcı. Tahran tarafıysa dolaylı müzakerelerden yana. 

İki ülke açıklamalarına göre, Amerikan tarafını Başkan Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İran tarafını ise Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi temsil edecek.

“İRAN HER TÜRLÜ ZORBALIĞI REDDEDER”

İran resmi haber ajansı IRNA’ya göre, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi, “Geçmişte olduğu gibi ve angajman politikası doğrultusunda İran, barışçıl nükleer programını görüşmeye hazırdır ve son birkaç aydır Çin, Rusya ve üç Avrupa ülkesiyle bu konuyu görüşmektedir.” dedi.

Umman’da yarın yapılacak nükleer görüşmelere ilişkin Revançi, “Amerikan tarafı ilgisiz konuları ve talepleri gündeme getirmez ve tehditlerden vazgeçerse bir anlaşmaya varma olasılığı yüksektir. İran, karşılıklı saygıya dayalı diyalog ve etkileşime inanır ve her türlü zorbalığı reddeder.” ifadelerini kullandı.

ABD YİNE TEHDİT ETTİ: BEDELİ AĞIR OLUR

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, düzenlediği basın brifinginde, yarın yapılacak doğrudan görüşmeler öncesinde ABD’nin İran’a yönelik tutumunu değerlendirdi.

Leavitt, yarınki doğrudan görüşmelerin çok önemli olduğuna işaret ederek, “Başkan Trump, tüm kamuoyuna, nihai hedefinin İran’ın asla nükleer silah elde etmemesi olduğunu defalarca yineledi. Başkan bu hedefe ulaşmak için diplomasiye, doğrudan görüşmelere, aynı odada doğrudan konuşmaya inanıyor.” ifadesini kullandı.

“Diplomasinin işe yaramaması durumunda diğer tüm seçeneklerin masada olacağı” uyarısında bulunan Leavitt, “Başkan ayrıca, İranlılara ve ulusal güvenlik ekibine, tüm seçeneklerin masada olduğunu ve İran’ın bir seçim yapması gerektiğini de çok açık şekilde ifade etti. Ya Başkan Trump’ın taleplerini kabul edersiniz ya da bunun bedeli ağır olur.” dedi.

SON DOĞRUDAN GÖRÜŞME OBAMA DÖNEMİNDE

Trump, başkanlığının ilk döneminde ABD’yi Tahran ile 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan çekmişti. 

Trump, Ocak ayında Beyaz Saray’a dönüşünün ardından İran’a azami baskı politikası yürüteceğini söyledi. ABD, İran’ın nükleer programını ve petrol ağını hedef alan yeni yaptırımları da duyurdu.

ABD ve İran, Biden döneminde dolaylı görüşmelerde bulundu ancak çok az ilerleme kaydedildi. İki ülke arasındaki bilinen son doğrudan görüşmeler Obama döneminde gerçekleşti.

2015’te Tahran ile Batı arasında, yaptırımların gevşetilmesi karşılığında İran’ın nükleer programını sınırlayan anlaşma yapılmıştı.

Trump’ın anlaşmadan çekilmesinin ardından İran da yükümlülüklerini askıya aldı ama anlaşma hala yürürlükte. Süresininse Ekim ayında dolması bekleniyor.

Kaynak: NTV