KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Kıbrıs Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar ile gerçekleştirdiği baş başa görüşme tamamlandı. 

Cumhurbaşkanlığı’nda saat 10.30’da başlayan görüşme yaklaşık bir buçuk saat sürdü. Görüşmenin ardından ilk açıklamayı BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Kişisel Temsilcisi Holguin yaptı.

Holguin, Cumhurbaşkanı Tatar ile çok iyi ve verimli bir görüşme gerçekleştirdiklerini belirtti. Tatar’ın mülkiyet konusundaki endişelerini dikkatle dinlediğini aktaran Holguin, mart ayında Cenevre’de uzlaşılan konuları ele aldıklarını ve temmuz ayında New York’ta yapılması planlanan görüşme öncesi sonuç alınması gerektiğini ifade etti. Holguin, iki tarafın endişelerinin dinlenmesi gerektiğini ve köprü kurmak için çalışacağını vurguladı. Holguin’in cuma günü Kıbrıs Rum lideri Nikos Hristodulidis ile yeniden görüşeceği bilgisi de paylaşıldı.

“TUTUKLAMALARA SON VERİLMEDEN İLERLEME MÜMKÜN DEĞİL”

Cumhurbaşkanı Tatar, Holguin ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından basına açıklama yaptı. Tatar, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin mülkiyet temelli tutuklama uygulamalarını “terör faaliyeti” olarak nitelendirdi ve bu uygulamalara son verilmediği sürece görüşmelerde ilerleme kaydedilemeyeceğini söyledi. 

Tatar, Holguin’in daha önce sunduğu 6 aylık raporda Kıbrıs’ta ortak zemin bulunmadığının belirtilmesinin memnuniyet verici olduğunu kaydederek, Guterres’in de Ekim 2024’te New York’taki gayriresmi görüşmede benzer bir ifade kullandığını aktardı. Tatar, mart ayında Cenevre’de varılan altı başlıkta ilerleme sağlanması gerektiğini Holguin’e ilettiğini belirtti.

Mülkiyet konusuna ilişkin yaşanan tutuklamaların Rum tarafınca baskı kurmak amacı taşıdığını belirten Tatar, bu durumun çalışmaların önünü tıkadığını dile getirdi. Hristodulidis’in bu konudaki sessizliğine dikkat çeken Tatar, mart ayından bu yana “terörize hareketlerin” arttığını ifade etti.

“HALK, MÜLKİYET MESELESİYLE RAHATSIZ EDİLİYOR”

Kıbrıs’ta 1974 sonrası iki ayrı otorite olduğunu hatırlatan Tatar, Kıbrıs Türk halkının kendi geleceğini belirlemek için yasal düzenlemeler yaptığını vurguladı. Mülkiyet meselesiyle halkın rahatsız edildiğini ve bu tutumların işbirliği atmosferini baltaladığını söyledi. Kıbrıs Türk tarafının egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü temelindeki politikasını kararlılıkla sürdürdüğünü belirten Tatar, bu politikanın Türkiye Cumhuriyeti’nin ve Türk milletinin desteğini aldığını ifade etti.

Kıbrıs Türk halkının 60 yıldır ambargo ve izolasyonlarla mücadele ettiğini söyleyen Tatar, Rum tarafının “Kıbrıs Cumhuriyeti” unvanı ile uluslararası ayrıcalıklardan faydalandığını, bu durumun eşitsizliğe neden olduğunu belirtti.

“DİZ ÇÖKTÜRMEYİ AMAÇLAYAN BİR HESAP HATASI”

Cumhurbaşkanı Tatar, mevcut durumda Kıbrıs Türk halkına yönelik yapılan baskıların sindirme politikası olduğunu ve bunun halkın bekasına yönelik bir tehdit oluşturduğunu belirtti. Doğrudan ticaret, doğrudan uçuşlar ve doğrudan temas gibi başlıkların Kıbrıs Türk tarafının egemen eşitliği temelinde müzakere sürecinin başlatılmasını mümkün kılacağını Holguin’e aktardığını söyledi. Holguin’in bu konulara ilgisinin azaldığını ancak Rum tarafının hiçbir şeye “evet” demediğini ifade etti.

Tatar, adada son 8-9 ayda Kıbrıs Türk halkını etkileyen baskıcı uygulamaların hayata geçirildiğini ve mülkiyet meselesinde yaşanan gelişmelerin önceki pozisyondan daha kötü bir noktaya geldiğini söyledi. Holguin’e, bu durumun diğer konuların sağlıklı şekilde görüşülmesini engellediğini aktardığını belirtti.

“HOLGUİN ANKARA’YA GEÇEREK BAKAN FİDAN’LA GÖRÜŞECEK”

Geçiş kapıları konusuna da değinen Tatar, 2024’te 8 milyon geçişin yapıldığını, bunların yarısının Metehan Kapısı’ndan gerçekleştiğini söyledi. Bu yoğunluğun sürdürülebilir olmadığını belirten Tatar, Haspolat ve Akıncılar kapılarının açılmasının yoğunluğu azaltacağını ve bu önerileri Holguin’e haritalarla sunduğunu ifade etti.

Her geçiş kapısının açılmasının yaklaşık 2 milyon dolarlık maliyet taşıdığını söyleyen Tatar, personel ve teknik altyapının göz önünde bulundurulması gerektiğini kaydetti. Tatar, Kıbrıs Türk tarafının yapıcı önerilere açık olduğunu ve samimi bir şekilde süreci sürdürdüklerini söyledi. Holguin’in, Ankara’ya geçerek Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüşeceğini belirten Tatar, gelişmelere bağlı olarak Holguin ile yeniden görüşebileceğini ifade etti.

Üçlü görüşme ihtimaline ilişkin soruya yanıt veren Tatar, mülkiyet konusundaki rahatsızlıklar düzeltilmeden bu tür görüşmelerin kimseye fayda sağlamayacağını dile getirdi. Tatar, BM’nin mülkiyet gerekçeli tutuklamaları tasvip etmediğini, bu tutumun Guterres tarafından da bilindiğini söyledi. Görüşmede Holguin’e, mülkiyet konusundaki yaklaşımların değiştirilmemesi durumunda diğer başlıkların görüşülmesinin mümkün olmayacağını bir kez daha ilettiğini vurguladı. Tatar, “Bu bir saldırıdır ve buna karşılık verilecektir” diyerek sürecin hassasiyetini aktardı.

Kaynak: NTV